Wczesne organizacje społeczne
Pomimo rozbieżności w sądach na temat związków łączących poszczególne gatunki kopalne, przyjmuje się
powszechnie, że linia Homo była tą, która wykazywała znaczące przemiany w stylu życia. Czaszki kopalne świadczą o
zmianach w kształcie mózgu, a także o powiększaniu się jego pojemności, co należy wiązać z produkcją narzędzi kamiennych
oraz większym spożyciem mięsa. Analiza danych archeologicznych wskazuje, że u wczesnego Homo występowały już takie
zjawiska, jak dzielenie żywności i korzystanie ze stałych siedzib, co pociągało za sobą rozwój mowy i kultury, jako naturalnych
następstw tej jedynej w swoim rodzaju adaptacji.
Homo habilis i wczesne formy Homo erectus były bardziej zależne od diety mięsnej, z czym ściśle wiązała się
potrzeba posiadania ostrych narzędzi. Z ekonomii opartej na spożyciu mięsa wynikały ważne konsekwencje społeczne, co
przejawiało się w skomplikowaniu stosunków międzyludzkich, zwłaszcza między osobnikami odmiennej płci.
Kolejnym ważnym czynnikiem były szersze możliwości w zakresie penetracji nowych środowisk. Tym tłumaczy się
rozprzestrzenienie Homo erectus ze źródła afrykańskiego lub azjatyckiego. Gdyby nie konieczność szukania nowych terenów
myśliwskich, wędrówka odbywałaby się prawdopodobnie bardzo wolno. Najnowsze badania nad społecznościami zbieracko-
łowieckimi wskazują na potrzebę utrzymania w nich niskiej liczebności poszczególnych grup, wynoszącej średnio od 25 do 50
osobników.
Rozprzestrzenienie się Homo erectus w Afryce, Europie i Azji spowodowało izolację wielu grup, w rezultacie czego
pojawiało się zróżnicowanie regionalne. Niektóre grupy dostosowały się do klimatu umiarkowanego i może w ten sposób
należy tłumaczyć pierwsze świadome wykorzystanie ognia wpierw do ogrzewania, a później do przygotowywania jedzenia.
Szczątki kopalne Homo erectus datowane są na 1,5-0,5 miliona lat, mają zróżnicowaną charakterystykę, w sumie jednak oprócz
pojemności czaszki, wynoszącej 775-1100 cm3, są bardzo podobne do kości człowieka współczesnego. Charakterystyczne
“nastroszone brwi” nie miały tu znaczenia ewolucyjnego.