PREHISTORIA
Wiek kuli ziemskiej
Uświadomienie sobie przez współczesną naukę zarówno istnienia prehistorii jak i ogromnego wieku geologicznego
kuli ziemskiej jest właściwie wynikiem badań ostatnich dwustu lat. Jakkolwiek już chiński matematyk i astronom z VIII wieku I
Sing doszedł do wniosku, że świat liczy sobie kilka milionów lat, to jednak dopiero tysiąc lat później pogląd taki został
zaakceptowany w Europie. W 1650 roku arcybiskup James Ussher z Armagh wyliczył na podstawie Starego Testamentu, że
świat powstał w roku 4004 p.n.e. Dr John Lightfoot, rektor Collegium św. Katarzyny w Cambńdge, uściślił tę datę
oświadczając, że świat został stworzony 23 października 4004 roku p.n.e. o godzinie dziewiątej rano.
Obliczenia te, przyznające naszej planecie jedynie 6000 lat istnienia, zostały opublikowane na marginesie
obowiązującego angielskiego przekładu Biblii. Mimo to poglądy Usshera i Lightfoota zaczynały wywoływać sprzeciw,
zwłaszcza w XVIII wieku, kiedy na szerszą skalę zainteresowano się skamielinami i kiedy coraz bardziej zdawano sobie sprawę
ze złożoności geologicznej budowy Ziemi. Skamieliny uznano wówczas za szczątki wymarłych gatunków zwierząt, a niektórzy
badacze wyrażali opinie, że są to ślady organizmów, które zatonęły w czasie biblijnego potopu. Z biegiem czasu, w wyniku
znacznego rozwoju nauk o Ziemi, odnaleziono więcej skamielin, a także odkryto przedmioty kamienne, które zidentyfikowano
jako narzędzia ludzkie, powstałe w okresie poprzedzającym używanie metali.
Udokumentowana została kolejność zalegania skamielin i na tej podstawie zaproponowano datowanie w oparciu o
analizę warstw zawierających skamieliny. Jednak opozycja wobec tej idei była tak silna, że wielką popularność zdobył pogląd o
istnieniu serii katastrof, które niszczyły życie zwierzęce i roślinne na Ziemi; w ten sposób miały powstać skamieliny. Po każdej
klęsce Bóg ponownie zaopatrywał Ziemię w nowe gatunki. Noe zbudował arkę, ażeby uratować się z ostatniej katastrofy.
Ogromny wiek kuli ziemskiej został powszechnie uznany za fakt na początku XIX wieku. W 1830 roku Charles Lyell
opublikował Zasady geologii, które wywarły znaczący wpływ na myśl naukową tego okresu. Świadectwami długiego
rodowodu człowieka były też znaleziska siekier krzemiennych, towarzyszących szczątkom wymarłych ssaków. Takie zabytki
odkrył po raz pierwszy francuski celnik Jacques Boucher de Crevecoeur de Perthes z Abeyille. Z całym przekonaniem
twierdził, że znaleziska te datują się z bardzo odległej przeszłości. Dziś wiemy, że wspomniane zabytki rzeczywiście pochodzą
ze starszej epoki kamienia w Europie, a od tego czasu poznano i przebadano więcej stanowisk z tego okresu na świecie.
24 listopada 1859 roku Karol Darwin opublikował O pochodzeniu gatunków, a pierwsze wydanie tego dzieła zostało
rozkupione już w pierwszym dniu sprzedaży. Darwin stawiał tezę, że rozmaitość gatunków jest wynikiem ewolucji.
Zaproponował przy tym teorię doboru naturalnego. Zgodnie z zasadami owego doboru, żywe organizmy miały
przystosowywać się do zmiennych warunków środowiskowych w ciągu wielu pokoleń. Darwin uznał, że w wyniku procesu
ewolucji gatunek może zmienić się – i w rezultacie cechy dziedziczone po przodkach ulegają zupełnej zmianie u ich
ewolucyjnych następców.